شاهین با موتور TU5 ایران خودرو

زمانی که سایپا سدان جدید شاهین را توسعه می‌داد، قصد داشت پیشرانه 1.65 لیتری برلیانس را در سینه آن قرار دهد. این موتور که پیش از آن در کشورمان در برلیانس‌های سری H300 ارائه شده بود، 114 اسب بخار قدرت و 154 نیوتن متر گشتاور داشت که برای سدانی به‌اندازه شاهین مناسب به نظر می‌رسید؛ اما وضع تحریم‌های سنگین علیه کشورمان همه برنامه‌های سایپا را به هم ریخت زیرا برلیانس به شریک ایرانی خود پشت کرد و از بازار کشورمان خارج شد. با این شرایط، شاهین بدون موتور ماند و سایپا در تلاش برای یافتن پیشرانه مناسبی برای آن بود.

در آن زمان گفته می‌شد سایپا سراغ ایران خودرو رفته و درخواست پیشرانه EF7 را از این شرکت کرده است زیرا این موتور 1.7 لیتری با 114 اسب بخار قدرت و 155 نیوتن متر گشتاور، مناسب‌ترین گزینه برای جایگزینی با پیشرانه برلیانس در سینه شاهین به نظر می‌رسید. ایران خودرو اما برای حفظ برتری خود در برابر رقیب سنتی، از دادن پیشرانه EF7 به سایپا خودداری کرد. به همین دلیل، سایپا تنها راه چاره برای نیرو بخشیدن به شاهین را در تقویت همان پیشرانه 1.5 لیتری M15 خانواده تیبا از طریق توربوشارژر دید. بدین ترتیب فرایند توسعه این پیشرانه توسط مگا موتور آغاز شد و سرانجام شاهین موتوردار شد!

هرچند این موتور توربو روی کاغذ با تولید 110 اسب بخار قدرت و 178 نیوتن متر گشتاور پیشرانه قابل‌قبولی به نظر می‌رسد اما از لحاظ فنی، همچنان هشت سوپاپ است و بازدهی بسیار پایینی دارد. همچنین استفاده از پیشرانه توربوشارژ که نیازمند نگهداری دقیق‌تر و توجه بیشتری است برای تولید قدرتی که یک موتور تنفس طبیعی مدرن تولید می‌کند اصلاً منطقی نخواهد بود. به همین، این پیشرانه M15T را نمی‌توان قوای محرکه مناسب و قابل‌اعتمادی برای خودرویی مثل شاهین دانست. البته قبلاً گفته می‌شد سایپا در حال توسعه نسخه شانزده سوپاپ تنفس طبیعی این موتور است تا قدرت بیشتری از آن بیرون بکشد اما گویا این برنامه‌ها هنوز به نتیجه نرسیده‌اند زیرا این شرکت برای نیروی بخشیدن به سدان جدید خود دوباره دست به دامان ایران خودرو شده است.

مهدی خطیبی مدیرعامل ایران خودرو گفته است: طبق مذاکرات و تفاهم اولیه‌ای که با مدیرعامل شرکت سایپا صورت گرفته، به‌زودی امکان بهره‌مندی این شرکت از توانمندی‌های گروه صنعتی ایران‌خودرو در زمینه قوای محرکه فراهم خواهد شد. در سال آینده ایران‌خودرو، ۱۰ هزار موتور و گیربکس برای تجهیز محصول شاهین سایپا تولید خواهد کرد با توجه به این اظهارات، سایپا قرار است به‌زودی شاهین را به پیشرانه TU5 مجهز کند. این یعنی خود سایپا هم به این نتیجه رسیده که پیشرانه M15T برای شاهین مناسب نیست. این موضوع شکست سایپا را در زمینه توسعه پیشرانه با وجود سابقه‌ای بیش از نیم قرن نشان می‌دهد.

درهرحال، گفته شده شاهین به همان پیشرانه تارا مجهز می‌شود که TU5 پلاس نام دارد و نسخه ارتقاءیافته موتور TU5 محسوب می‌شود. این موتور که در اصل نسخه بومی از پیشرانه EC5 پژو محسوب می‌شود، هم‌اکنون در تارا و رانا پلاس مورداستفاده قرار می‌گیرد و 113 اسب بخار قدرت و 144 نیوتن متر گشتاور تولید می‌کند. پیشرانه TU5 پلاس قطعاً قلب بسیار مناسب‌تر و بهتری برای شاهین خواهد بود زیرا سال‌ها است که در محصولات مختلف ایران خودرو استفاده می‌شود و با عملکردی مناسب، امتحان خود را پس داده است. بااین‌حال، تجهیز شاهین به این موتور می‌تواند آن را به رقیب قوی‌تر و خطرناک‌تری برای محصولات هم‌قیمت ایران خودرو یعنی تارا و دنا پلاس تبدیل کند. همچنین احتمالاً کراس‌اوور آریا هم به همین موتور TU5 مجهز می‌شود.